Upadłość likwidacyjna, będąca jednym z najbardziej skomplikowanych scenariuszy prawnych, z którym może się zmierzyć przedsiębiorstwo, uwypukla znaczenie zrozumienia i odpowiedniego wypełniania obowiązków przez osobę upadłą. Jako proces, który poddaje analizie całość majątku dłużnika i jego przyszłe działania, upadłość likwidacyjna wymaga precyzyjnego podejścia i ścisłego przestrzegania zasad i wytycznych prawnych.
Obowiązki osobiste upadłego
Zgodnie z art. 57 Prawa upadłościowego, upadły jest obowiązany, w stosunku do sędziego-komisarza i syndyka:
- wskazać i wydać cały swój majątek,
- wydać dokumenty dotyczące jego działalności, majątku oraz rozliczeń, w szczególności księgi rachunkowe, inne ewidencje prowadzone dla celów podatkowych i korespondencję,
- złożyć sędziemu-komisarzowi pisemne oświadczenie, w którym upadły potwierdzi wykonanie ww. obowiązków,
- udzielać syndykowi i sędziemu-komisarzowi wszelkich wyjaśnień dotyczących swego majątku.
Obowiązek wydania syndykowi majątku obejmuje cały majątek upadłego istniejący w dacie ogłoszenia upadłości, który znajduje się w posiadaniu upadłego. Upadły nie może decydować, które składniki majątku wchodzą w skład masy upadłości. W tym zakresie decyzję podejmuje syndyk (D. Chrapoński [w:] Prawo upadłościowe. Komentarz, wyd. II, red. A. J. Witosz, Warszawa 2021, art. 57.).
Możliwość stosowania środków przymusu wobec upadłego
Zgodnie z przepisami prawa upadłościowego, sędzia-komisarz może stosować wobec upadłego środki przymusu określone w Kodeksie postępowania cywilnego dla egzekucji świadczeń niepieniężnych, jeżeli upadły ukrywa się lub ukrywa swój majątek.
Sędzia-komisarz może również zastosować środki przymusu wobec upadłego, który uchybia swoim obowiązkom albo po ogłoszeniu upadłości dopuszcza się czynów mających na celu ukrycie majątku, obciążenie go pozornymi zobowiązaniami lub w jakikolwiek sposób utrudnia ustalenie składu masy upadłości.
Co do zasady, stosowanie środków przymusu nie jest sankcją za naganne zachowanie dłużnika, lecz ma doprowadzić dłużnika do zaniechania naruszeń jego obowiązków. Zgodnie z powyższym, sędzia-komisarz ma prawo w każdym momencie uchylić środki przymusu.
Co ważne, sędzia-komisarz może nawet postanowić, aby upadły będący osobą fizyczną nie opuszczał terytorium Rzeczypospolitej Polskiej bez jego zezwolenia!
Podsumowanie
Podejście do upadłości likwidacyjnej wymaga od upadłego dyscypliny i ścisłego przestrzegania obowiązków prawnych. Rozumienie każdego z etapów oraz konsekwencji nieprzestrzegania regulacji jest kluczowe dla minimalizacji strat i osiągnięcia optymalnych wyników procesu. Wykorzystanie wsparcia profesjonalistów, takich jak doradcy restrukturyzacyjni, może być nieocenioną pomocą na każdym kroku tego skomplikowanego procesu, zapewniając jednocześnie, że każdy aspekt postępowania jest realizowany zgodnie z obowiązującymi przepisami.